3 basamaklı bölme işlemleri nasıl yapılır?

Üç basamaklı sayılarla bölme işlemleri, matematiksel becerilerin temel taşlarından birini oluşturur. Bu süreçte bölünen ve bölen arasındaki ilişki adım adım çözülerek hem bölüm hem de kalan değerleri bulunur. İşlemin mantığını kavramak, günlük problemlerde ve ileri matematik konularında güvenle ilerlemenizi sağlar.

18 Kasım 2025

3 Basamaklı Bölme İşlemlerine Giriş


3 basamaklı bölme işlemleri, genellikle 3 basamaklı bir bölünen sayının 1, 2 veya 3 basamaklı bir bölen sayıya bölünmesi işlemidir. Bu işlemler, temel bölme kurallarına dayanır ve adım adım çözülerek sonuca ulaşılır. İşte 3 basamaklı bölme işlemlerinin nasıl yapıldığını ayrıntılı bir şekilde açıklıyorum.

Gerekli Temel Bilgiler


Bölme işleminde kullanılan terimleri hatırlayalım:
  • Bölünen: Bölünmesi gereken sayı (örneğin, 3 basamaklı bir sayı).
  • Bölen: Bölme işlemini yapan sayı (örneğin, 1, 2 veya 3 basamaklı).
  • Bölüm: İşlem sonucunda elde edilen sayı.
  • Kalan: Bölme işleminden artan sayı (bölen sayıdan küçük olmalıdır).
Ayrıca, çarpım tablosu ve basit çıkarma işlemleri konusunda rahat olmak, bu süreci kolaylaştırır.

3 Basamaklı Bölme İşlemi Adımları


3 basamaklı bölme işlemlerini çözmek için genellikle uzun bölme yöntemi kullanılır. Bu yöntem, adım adım ilerleyerek bölümü ve kalanı bulmanızı sağlar. İşte temel adımlar:

  • Adım 1: Bölünen ve böleni yazın. Bölünen sayıyı (3 basamaklı) ve bölen sayıyı (örneğin, 2 basamaklı) belirleyin. Örneğin, 456 ÷ 12 işlemini ele alalım.
  • Adım 2: İlk basamağı kontrol edin. Bölünenin soldan ilk bir veya iki basamağını alın ve bölenle karşılaştırın. Eğer bu basamaklar bölenden küçükse, bir sonraki basamağı da ekleyin. Örneğimizde, 45 (456'nın ilk iki basamağı) ve bölen 12. 45, 12'den büyük olduğu için işleme başlayabiliriz.
  • Adım 3: Bölümün ilk rakamını bulun. 45'in içinde 12 kaç kez var? 12 × 3 = 36 (45'ten küçük) ve 12 × 4 = 48 (45'ten büyük), bu yüzden bölümün ilk rakamı 3'tür. Bu rakamı bölüm kısmına yazın.
  • Adım 4: Çarpma ve çıkarma yapın. Bölüm rakamını (3) bölenle (12) çarpın: 3 × 12 = 36. Sonucu, bölünenin ilgili basamaklarının altına yazın (45'in altına) ve çıkarma işlemi yapın: 45 - 36 = 9.
  • Adım 5: Bir sonraki basamağı indirin. Kalan 9'un yanına, bölünenden bir sonraki basamağı (6) indirin. Bu, 96 sayısını oluşturur.
  • Adım 6: İşlemi tekrarlayın. Şimdi, 96'nın içinde 12 kaç kez var? 12 × 8 = 96, bu yüzden bölüme 8 yazın. Çarpma: 8 × 12 = 96, çıkarma: 96 - 96 = 0. Kalan 0'dır.
  • Adım 7: Sonucu kontrol edin. Bölüm 38, kalan 0'dır. Yani, 456 ÷ 12 = 38.
Bu adımlar, bölenin basamak sayısına göre uyarlanabilir. Örneğin, bölen 1 basamaklıysa, işlem daha basittir; 3 basamaklıysa, benzer şekilde devam edilir.

Örneklerle Açıklama

Farklı senaryoları görmek için birkaç örnek verelim:

  • Örnek 1: 789 ÷ 3 (1 basamaklı bölen)
Bölünen: 789, Bölen: 3. İlk basamak 7, 3 × 2 = 6 (7'den küçük), bölüme 2 yazın. Çıkarma: 7 - 6 = 1, sonraki basamak 8'i indir: 18. 18 ÷ 3 = 6, bölüme 6 yazın. Çıkarma: 18 - 18 = 0, sonraki basamak 9'u indir: 9 ÷ 3 = 3, bölüme 3 yazın. Sonuç: Bölüm 263, kalan 0.

  • Örnek 2: 624 ÷ 24 (2 basamaklı bölen)
Bölünen: 624, Bölen: 24. İlk iki basamak 62, 24 × 2 = 48 (62'den küçük), bölüme 2 yazın. Çıkarma: 62 - 48 = 14, sonraki basamak 4'ü indir: 144. 144 ÷ 24 = 6, bölüme 6 yazın. Çıkarma: 144 - 144 = 0. Sonuç: Bölüm 26, kalan 0.

  • Örnek 3: 850 ÷ 150 (3 basamaklı bölen)
Bölünen: 850, Bölen: 150. 850'in ilk üç basamağı 850, 150 × 5 = 750 (850'den küçük), bölüme 5 yazın. Çıkarma: 850 - 750 = 100. Kalan 100, bölen 150'den küçük, bu yüzden işlem tamam. Sonuç: Bölüm 5, kalan 100.

Pratik İpuçları ve Hatalardan Kaçınma

3 basamaklı bölme işlemlerinde doğru sonuç almak için şu ipuçlarını göz önünde bulundurun:
  • Her adımda çarpma ve çıkarma işlemlerini dikkatlice yapın; küçük hatalar sonucu etkileyebilir.
  • Bölüm rakamını tahmin ederken, bölenin bölünenden küçük veya eşit olduğundan emin olun. Örneğin, 12 × 4 = 48, 45'ten büyükse, 3'ü seçmek gerekir.
  • Kalanın her zaman bölenden küçük olduğunu kontrol edin. Eğer kalan bölenden büyükse, bölüm rakamını artırmanız gerekir.
  • Pratik yapmak önemlidir: Farklı sayılarla alıştırmalar yaparak hız ve doğruluk kazanabilirsiniz. Günlük hayatta, bu işlemler para hesaplamaları veya ölçümlerde sıkça kullanılır.

Sonuç

3 basamaklı bölme işlemleri, adım adım uzun bölme yöntemiyle çözülür. Bölünen ve böleni belirleyip, basamakları sırayla işleyerek bölüm ve kalanı bulabilirsiniz. Bu süreç, matematiksel becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olur ve daha karmaşık problemler için bir temel oluşturur. Unutmayın, sabır ve pratikle bu işlemlerde ustalaşabilirsiniz.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Kalansız Bölme İşlemi
Kalansız Bölme İşlemi
Bölme İşlemi Öğrenme
Bölme İşlemi Öğrenme
İki Basamaklı Bölme İşlemi
İki Basamaklı Bölme İşlemi
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Bölme İşleminde Bölen Nasıl Bulunur?
Çarpma ve Bölme İşlemleri
Çarpma ve Bölme İşlemleri
;